Lý luận đầu tư
phát triển trong doanh nghiệp 2
1.1 BẢN CHẤT CỦA ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN TRONG DOANH
NGHIỆP
1.1.1
Khái niệm đầu tư và đầu tư phát triển trong doanh nghiệp
Đầu tư nói chung là sự hy sinh các nguồn
lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt động nhằm thu về các kết quả nhất định
trong tương lai lớn hơn các nguồn lực đã bỏ ra để đạt được các kết quả đó.
Theo mục đích và tính chất của hoạt động
đầu tư có thể chia đầu tư thành:
Đầu tư
tài chính: người có tiền bỏ ra cho vay hoặc mua các chứng từ có giá để được
hưởng lãi suất định trước như gửi tiết kiệm hay mua trái phiếu chính
phủ, tín phiếu kho bạc hoặc lãi suất tùy thuộc vào hoạt động sản
xuất kinh doanh của công ty phát hành. Đầu tư tài chính không làm gia tăng
thêm tài sản cho nền kinh tế, nếu không xét đến quan hệ quốc tế trong
lĩnh vực này, nó chỉ làm tăng giá trị tài sản tài chính cho một cá nhân, tổ chức.
Đầu tư tài chính thường được thực hiện gián tiếp thông qua các trung gian tài
chính như ngân hàng, công ty chứng khoán. Hoạt động đầu tư này là kênh huy động
vốn quan trọng cho nền kinh tế và là một trong những loại hình đầu tư lựa chọn
để tối đa hoá lợi ích, giảm thiểu rủi ro cho các chủ đầu tư.
Đầu tư thương mại: người có tiền mua hàng hóa và bán với giá cao hơn
để hưởng chênh lệch giá khi mua và khi bán. Nếu không xét đến quan hệ
ngoại thương thì loại đầu tư này không tạo ra hay làm tăng thêm tài
sản cho nền kinh tế mà chỉ làm tăng thêm tài sản tài chỉnh cho chủ
đầu tư. Mặc dù vậy đầu tư thương mại lại giúp cho quá trình lưu thông
hàng hóa do đầu tư phát triển tạo ra diễn ra một cách linh hoạt và
dễ dàng hơn. Qua đó, nó lại làm cho đầu tư phát triển, tăng tích lũy
vốn cho mở rộng sản xuất kinh doanh dịch vụ của các đơn vị cũng như
cả nền kinh tế.
Đầu tư phát triển là bộ phận cơ bản của đầu tư, là việc chi dùng vốn
trong hiện tại để tiến hành các hoạt động nhằm làm tăng thêm hoặc tạo ra những
tài sản vật chất (nhà xưởng, thiết bị...) và
tài sản trí tuệ (tri thức, kỹ năng...), gia tăng năng lực sản xuất, tạo thêm
việc làm và vì mục tiêu phát triển.
Hay đầu tư phát triển còn được định nghĩa là
quá trình chuyển hóa vốn bằng tiền thành
vốn hiện vật nhằm tạo ra những yếu tố cơ bản của sản xuất kinh doanh dịch vụ,
đời sống, tạo ra những tài sản mới, năng lực sản xuất mới cũng như duy trì những
tiềm lực sẵn có cho nền kinh tế.
Đầu tư phát triển là hình thức đầu tư quan trọng nhất trong nền kinh tế, nó là tiền đề, cơ sở cho các hoạt động đầu tư
khác. Các hình thức đầu tư khác không thể tồn tại và vận động
nếu không có đầu tư phát triển.
1.1.2 Đặc điểm của đầu tư phát triển
Thứ nhất, Quy mô tiền vốn,
vật tư, lao động cần thiết cho hoạt động đầu tư phát triển thường rất lớn.
Vốn đầu tư nằm khê đọng lâu trong suốt quá trình thực hiện đầu tư. Quy mô
vốn đầu tư lớn đòi hỏi phải có giải pháp tạo vốn và huy động vốn hợp lý, xây
dựng các chính sách, quy hoạch, kế hoạch đầu tư đúng đắn, quản lý chặt chẽ tổng
vốn đầu tư, bố trí vốn theo tiến độ đầu tư, thực hiện đầu tư trọng tâm, trọng
điểm.
Thứ hai, Thời kỳ đầu tư và thời gian vận hành các kết quả
đầu tư kéo dài
Thời
kỳ đầu tư tính từ khi khởi công thực hiện dự án đến khi dự án hoàn thành và đưa
vào hoạt động. Nhiều công trình đầu tư phát triển có thời gian đầu tư kéo dài
hàng chục năm. Do vốn lớn lại nằm khê đọng trong suốt quá trình thực hiện đầu
tư nên để nâng cao hiệu quả vốn đầu tư, cần tiến hành phân kỳ đầu tư, bố trí
vốn và các nguồn lực tập trung hoàn thành dứt điểm từng hạng mục công trình,
quản lý chặt chẽ tiến độ kế hoạch đầu tư, khắc phục tình trạng thiếu vốn, ứ
đọng vốn đầu tư xây dựng cơ bản.
Thời gian vận hành các kết quả đầu tư tính từ khi đưa công trình vào hoạt
động cho đến khi hết thời hạn sử dụng và đào thải công trình. Trong suốt quá
trình vận hành, các thành quả đầu tư chịu sự tác động hai mặt, cả tích cực và
tiêu cực, của nhiều yếu tố tự nhiên, chính trị, kinh tế, xã hội...
Thứ ba, Các thành quả của
hoạt động đầu tư phát triển là
các công trình xây dựng thường phát huy tác dụng ở ngay tại nơi nó được tạo
dựng nên, do đó, quá trình thực hiện đầu tư cũng như thời kỳ vận hành các kết
quả đầu tư chịu ảnh hưởng lớn của các nhân tố về tự nhiên, kinh tế, xã hội
vùng.
Trước tiên, cần phải có chủ trương đầu tư và quyết định đầu tư đúng. Đầu tư
cái gì, công suất bao nhiêu là hợp lý... cần phải được nghiên cứu kỹ lưỡng, dựa
trên những căn cứ khoa học, dựa trên những căn cứ khoa học.
Hai
là lựa chọn địa điểm đầu tư hợp lý.
Lựa
chọn địa điểm đầu tư hợp lý. Để lựa chọn địa điểm thực hiện đầu tư đúng phải
dựa trên những căn cứ khoa học, dựa vào một hệ thống các chỉ tiêu kinh tế,
chính trị, xã hội, môi trường, văn hóa... Cần xây dựng một bộ tiêu chí khác
nhau và nhiều phương án so sánh để lựa chọn vùng lãnh thổ và địa điểm đầu tư cụ
thể hợp lý nhất, sao cho khai thác được tối đa lợi thế vùng và không gian đầu
tư cụ thể, tạo điều kiện nâng cao hiệu quả vốn đầu tư.
Thứ tư, hoạt động đầu tư phát triển có độ rủi ro cao. Mọi kết quả và hiệu quả của quá trình thực hiện đầu tư
chịu nhiều ảnh hưởng của các yếu tố không ổn định theo thời gian và điều kiện
địa lý của không gian. Do quy mô vốn đầu tư lớn, thời kỳ đầu tư kéo dài và thời
gian vận hành các kết quả đầu tư cũng kéo dài... nên mức độ rủi ro của hoạt
động đầu tư phát triển thường rất cao, nhiều vấn đề phát sinh ngoài dự
kiến buộc các nhà quản lý và chủ đầu tư cần phải có khả năng nhận
diện rủi ro cũng như biện pháp khắc phục kịp thời. Để quản lý hoạt
động đầu tư có hiệu quả trươc hết cần nhận diện rủi ro. Có rất nhiều rủi ro
trong hoạt động đầu tư, các rủi ro về thời tiết ví dụ như trong quá
trình đầu tư gặp phải mưa bão, lũ lụt... làm cho các hoạt động thi
công công trình đều phải dừng lại ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ và
hiệu quả đầu tư. Các rủi ro về thị trường như giá cả, cung cầu các
yếu tố đầu vào và sản phẩm đầu ra thay đổi. Ngoài ra quá trình đầu
tư còn thể gặp rủi ro do điều kiện chính trị xã hội không ổn định. Khi
đã nhận diện được các rủi ro nhà đầu tư cần xây dựng các biện pháp
phòng chống rủi ro phù hợp với từng loại rủi ro nhằm hạn chế thấp
nhất tác động tiêu cực của nó đến hoạt động đầu tư.
* Ngoài đặc điểm chung trên, đối với doanh nghiệp xây dựng hoạt động đầu tư
phát triển còn có các đặc điểm riêng:
Đầu
tư phát triển trong doanh nghiệp xây dựng chính là hoạt động đầu tư mua sắm tài
sản cố định là máy móc thiết bị, đầu tư bổ sung hàng dự trữ, đầu tư xây dựng cơ
bản, đầu tư nguồn nhân lực… xét về bản chất là đầu tư tài sản vật chất. Hoạt
động đầu tư phát triển trong doanh nghiệp xây dựng góp phần bổ sung thêm năng
lực sản xuất hàng công nghiệp và vật liệu xây dựng, tạo nền tảng cho sự tăng
trưởng và phát triển của doanh nghiệp xây dựng.
Hoạt
động đầu tư phát triển trong doanh nghiệp xây dựng còn có các đặc điểm sau:
Thứ nhất, Hoạt động đầu tư phát triển đòi hỏi
lượng vốn lớn vì đầu tư xây dựng cơ bản, đầu tư máy móc, thiết bị phục vụ các
công trình thi công cũng như sản xuất vật liệu xây dựng.
Đối
với doanh nghiệp xây dựng muốn mở rộng sản xuất kinh doanh, mở rộng thị phần
cũng như nâng cao năng lực cạnh tranh thì trước hết phải đầu tư vào tài sản vật
chất. Các công trình công ty thi công phải đảm bảo cả về chất lượng và hài hòa
về kiến trúc. Đó cũng chính là sự tin tưởng ban đầu cho khách hàng và cơ quan
quản lý nhà nước về năng lực của công ty. Ngoài ra, đối với công ty xây dựng
máy móc, thiết bị để thực hiện cho thi công, hoàn thiện, bảo trì bảo dưỡng công
trình cũng là một trong những yếu tố đánh giá năng lực của công ty, là điều
kiện để công ty có thể cạnh tranh với các doanh nghiệp khác, cũng như tạo
thương hiệu, hình ảnh của công ty. Xu thế hiện nay là xây dựng các công trình
cao tầng hàng trăm mét, những cầu cảng dài kiên cố, bắc qua biển, những đường
hầm, đường cao tốc trên không… Nên những máy móc, công nghệ hiện có của mỗi
công ty sẽ là sự lựa chọn hàng đầu cho các chủ đầu tư hay là ghi được điểm
quyết định trong chấm thầu khi cơ quan quản lý nhà nước xét duyệt. Tuy nhiên,
vốn đầu tư cho xây dựng cơ bản và máy móc, thiết bị trong doanh nghiệp xây dựng
là rất lớn và thường nhập khẩu từ nước ngoài.
Thứ hai, Thời gian hoàn thành một dự án đầu tư
phát triên lại kéo dài, rủi ro cao.
Vì dự
án đầu tư phát triển chủ yếu là đầu tư xây dựng công trình, đặt mua và lắp đặt
thiết bị nên thời gian tiến hành đầu tư thường dài. Từ khẩu chuẩn bị đầu tư,
thực hiện đầu tư phải mất từ 2-5 năm mới hoàn thành và đi vào hoạt động. Trong
giai đoạn chuẩn bị đầu tư các doanh nghiệp phải làm các thủ tục: xin làm chủ
đầu tư, giới thiệu địa điểm đầu tư, lên phương án kiến trúc sơ bộ sau đó mới
đến lập dự án đầu tư, xin phê duyệt thiết kế cơ sở, thiết kế thi công, cuối
cùng mới khởi công công trình. Trong quá trình xây dựng, lắp đặt thiết bị còn
chịu sự tác động của các nhân tố khách quan như thiên tai, sự biến động của giá
nguyên vật liệu, chậm cung ứng nguyên vật liệu…
Thứ ba,
Thời gian thu hồi vốn dài
Vốn đầu tư phát
triển của các công ty xây dựng lớn, thời gian thực hiện đầu tư kéo dài nên khi
công trình đi vào hoạt động phải mất một khoảng thời gian khá dài mới hoàn vốn,
trung bình từ 5-8 năm tùy từng dự án. Chính vì vậy khi quyết định đầu tư chủ
đầu tư phải tính toán kỹ các phương án, rủi ro có thể xảy ra, hiệu suất sử dụng
của công trình và xác suất có thể thành công.
Thứ tư,
Thành quả của hoạt động đầu tư là các công trình xây dựng có giá trị sử dụng từ
30-50 năm.
Khi đi vào vận
hành, thành quả của hoạt động đầu tư phát triển thường có giá trị sử dụng lâu,
khấu hao dài, nên chủ đầu có thể có nhiều phương án kinh doanh khác nhau trên
công trình đó. Ngoài ra, mỗi công trình hoàn thành cũng sẽ có giá trị về mặt xã
hội và kiến trúc, nó sẽ là biểu tượng thành công của doanh nghiệp trong hiện
tại và tương lai.
1.1.3 Vai trò của đầu tư phát triển
Vai trò của đầu tư phát triển được thể hiện
ở 2 mặt sau:
Thứ nhất: Trên
giác độ của nền kinh tế đất nước
*
Đầu tư tác động hai mặt đến sự ổn định kinh tế
Đầu tư là một yếu tố chiếm tỷ trọng
lớn trong tổng cầu của toàn bộ nền kinh tế, thường vào khoảng 24-28%. Đối với
tổng cầu tác động của đầu tư là ngắn hạn. Với tổng cung chưa kịp thay đổi, sự
tăng lên của đầu tư làm cho tổng cầu tăng. Khi thành quả của đầu tư phát huy
tác dụng, các năng lực mới đi vào hoạt động thì tổng cung, đặc biệt là tổng
cung dài hạn tăng lên. Sản lượng tăng, giá cả giảm cho phép tăng tiêu dùng. Tiêu dùng tăng lại tiếp tục kích thích sản xuất
hơn nữa. Sản xuất phát triển là nguồn gốc để tăng tích lũy, phát triển xã hội.
Sự
tác động không đồng thời về mặt thời gian của đầu tư đối với tổng cầu và tổng
cung của nền kinh tế làm cho mỗi sự thay đổi của đầu tư, dù là tăng hay giảm
đều cùng một lúc vừa là yếu tố duy trì sự ổn định vừa là yếu tố phá vỡ sự ổn
định của nền kinh tế của mọi quốc gia.
Khi
tăng đầu tư, cầu về các yếu tố đầu vào của đầu tư tăng làm cho giá cả của các
hàng hóa có liên quan tăng (giá chi phí vốn, giá công nghệ, giá lao động, vật
tư) đến một mức nào đó dẫn đến tình trạng lạm phát. Lạm phát sẽ làm cho sản
xuất đình trệ, đời sống người lao động gặp khó khăn, thâm hụt ngân sách và kinh
tế phát triển chậm lại. Mặt khác tăng đầu tư làm cho cầu các yếu tố có liên
quan tăng, sản xuất của các ngành này phát triển, thu hút thêm lao động, giảm
tình trạng thất nghiệp, giảm tệ nạn xã hội. Tất cả các tác động này tạo điều
kiện sự phát triển kinh tế.
*
Đầu tư tác động đến tốc độ tăng trưởng và phát triển kinh tế
Trong quá trình phát triển kinh tế của
mỗi quốc gia, vốn đầu tư là một trong những yếu tố có ý nghĩa quyết định đến
tốc độ tăng trưởng kinh tế. Vốn đầu tư phát triển toàn xã hội được coi là đầu
vào, là một trong những yếu tố cùng với lao động – kỹ thuật – công nghệ tạo nên
sự tăng trưởng. Đầu tư đồng nghĩa với việc cung cấp nhiên liệu, động lực và các
yếu tố cần thiết khác cho nền kinh tế vận hành.
Theo
các chuyên gia kinh tế, muốn giữ được tốc độ tăng trưởng ở mức trung bình thì
tỷ lệ đầu tư phải đạt từ 15-25% so với GDP tùy thuộc vào ICOR của mỗi nước.
ICOR là chỉ tiêu tổng hợp cho phép đánh giá hiệu suất đầu tư của một nền kinh
tế, được tính toán trên cơ sở so sánh đầu tư với mức tăng trưởng kinh tế hàng
năm.
*
Đầu tư tác động tới việc tăng cường khả năng công nghệ và khoa học của quốc gia
Trung tâm của công nghiệp hóa, hiện
đại hóa là phát triển công nghệ. Đặc điểm quan trọng, cơ bản mang tính quyết
định nhất của công nghệ là sự thay thế lao động thủ công sang lao động mang
tính kỹ thuật, máy móc đẩy mạnh sự phân công lao động xã hội. Đầu tư là điều
kiện tiên quyết của sự phát triển và tăng cường khả năng công nghệ của nước ta
hiện nay.
Có hai con đường cơ bản để có công
nghệ là tự bỏ vốn ra đầu tư để nghiên cứu và phát minh ra công nghệ và nhập
công nghệ từ nước ngoài. Việt Nam đang ở trong giai đoạn đầu của công nghiệp
hóa, hiện đại hóa. Theo đánh giá của các chuyên gia công nghệ thì công nghệ của
nước ta còn rất lạc hậu so với Thế Giới và chúng ta không đủ nguồn lực để tự
phát minh ra các máy móc thiết bị hiện đại. Dù là công nghệ tự nghiên cứu hay
nhập từ nước ngoài đều cần phải có vốn đầu tư.
Thứ hai: Đối
với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh
Chính đầu tư đã quyết định sự ra đời,
tồn tại và phát triển của mỗi doanh nghiệp. Để tạo dựng cơ sở vật chất, kỹ
thuật cho sự ra đời của bất kỳ doanh nghiệp nào đều cần phải xây dựng nhà
xưởng, cấu trúc hạ tầng, mua sắm, lắp đặt máy móc thiết bị và thực hiện các chi
phí khác gắn liền với sự hoạt động trong một chu kỳ của các cơ sở vật chất – kỹ
thuật đã được tạo ra. Do đó vốn đầu tư là yếu tố đầu tiên cần phải có để hình
thành nên các cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ, tạo điều kiện cho các cơ sở
này tiến hành hoạt động của mình.
Trong quá trình hoạt động các cơ sở
vật chất – kỹ thuật bị hao mòn hữu hình và vô hình theo thời gian và theo mức
độ sử dụng. Cho nên để duy trì sự hoạt động của chúng doanh nghiệp phải tiếp
tục đầu tư trang bị lại, hiện đại hóa, thay thế sửa chữa lớn. Nhưng đối với các
doanh nghiệp, để đứng vững trong nền kinh tế thị trường, không chỉ cần quan tâm
đến việc thay thế, sửa chữa máy móc thiết bị mà còn phải thường xuyên đổi mới để
thích ứng với điều kiện hoạt động mới của sự phát triển KH-KT và nhu cầu tiêu
dùng của nền sản xuất xã hội, phải mua sắm các trang thiết bị mới thay thế cho
các trang thiết bị cũ đã lỗi thời, cải tiến
công nghệ, tăng cường đào tạo, phát triển nguồn nhân lực để thích nghi với yêu
cầu của sự phát triển, đẩy mạnh hoạt động marketing... Tất cả các hoạt động này
đều đòi hỏi có sự đầu tư thỏa đáng.
1.2 NỘI DUNG
ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN TRONG DOANH NGHIỆP
1.2.1 Đầu tư
vào hàng dự trữ
Hàng
dự trữ trong doanh nghiệp là toàn bộ nguyên vật
liệu, bán thành phẩm, các chi tiết phụ tùng và sản phẩm được dự trữ trong doanh
nghiệp. Hàng dự trữ thường chiếm tỷ trọng lớn trong tài sản của doanh nghiệp
thông thường chiếm 40-50%.
Tùy theo các loại hình doanh nghiệp mà các dạng
hàng dự trữ cũng khác nhau.
·
Đối với các
doanh nghiệp làm công tác dịch vụ, sản phẩm là vô hình như lời khuyên của các
công ty tư vấn, sự giải trí của người tiêu dùng thông qua các hoạt động giải
trí thì hàng dự trữ chủ yếu là các dụng cụ, phụ tùng và phương tiện vật chất kỹ
thuật dùng vào hoạt động. Đối với lĩnh vực này, nguyên vật liệu, sản phẩm dự
trữ có tính chất tiềm tàng và có thể nằm trong kiến thức tích tụ, tích lũy
trong năng lực và kiến thức của nhân viên làm công việc đó.
·
Đối với lĩnh
vực thương mại, dịch vụ mua bán kiếm lời hàng dự trữ của họ chủ yếu là hàng mua
về và hàng chuẩn bị chuyển đến tay người tiêu dùng. Trong lĩnh vực này, doanh
nghiệp hầu như không có dự trữ là bán thành phẩm trên dây chuyền như sản xuất.
·
Đối với lĩnh
vực sản xuất, sản phẩm trải quan một quá trình chế biến để biến đầu vào là
nguyên vật liệu thành sản phẩm ở đầu ra nên hàng dự trữ bao gồm hầu hết các
loại từ nguyên vật liệu, đến bán thành phẩm trên dây chuyền và thành phẩm cuối
cùng trước khi đến tay người tiêu dùng.
1.2.2
Đầu tư xây dựng cơ bản
Đầu tư xây dựng cơ bản có vai trò quyết định trong
việc tạo ra cơ sở vật chất kỹ thuật cho doanh nghiệp, là nhân tố quan trọng
nâng cao năng lực sản xuất cho doanh nghiệp. Hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản
bao gồm:
ü Đầu tư cho hoạt động xây lắp;
ü
Đầu tư cho hoạt
động mua và lắp đặt máy móc thiết bị;
ü Đầu tư xây dựng cơ bản khác.
·
Hoạt động xây
dựng là quá trình lao động để tạo ra những sản phẩm xây dựng bao gồm những công
việc sau:
ü
Thăm dò, khảo
sát thiết kế
ü
Xây dựng mới,
xây dựng lại công trình
ü
Cải tạo mở
rộng, nâng cấp, hiện đại hóa công trình
ü
Sửa chữa lớn
nhà cửa, vật kiến trúc
ü
Lắp đặt thiết
bị máy móc vào công trình
ü
Thuê phương
tiện máy móc thi công có người điều khiển đi kèm
·
Hoạt động lắp
đặt máy móc, thiết bị. Công tác lắp đặt thiết bị máy móc là quá trình lắp đặt
thiết bị máy móc trên nền bệ hoặc bệ máy cố định để máy và thiết bị có thể hoạt
động được như lắp các thiết bị máy sản xuất, thiết bị động lực, thiết bị vận
chuyển, thiết bị thí nghiệm, thiết bị khám chữa bệnh... nhưng không bao gồm
công tác lắp đặt các thiết bị là một bộ phận kết cấu của nhà cửa, vật kiến trúc
như lắp hệ thống thông gió, hệ thống lò sưởi, hệ thống lắp sáng linh hoạt...
·
Đầu tư xây dựng
cơ bản khác như: đầu tư xây dựng các công trình tạm, các công trình sản xuất
phụ để tạo nguồn vật liệu và kết cấu phụ kiện phục vụ ngay cho sản xuất xây
dựng...
1.2.3
Đầu tư phát triển nguồn nhân lực
Nguồn nhân lực có vị trí đặc biệt quan trọng trong
nền kinh tế và doanh nghiệp. Chỉ có nguồn nhân lực chất lượng cao mới đảm bảo
giành thắng lợi trong cạnh tranh. Do vậy, đầu tư nâng cao chất lượng nhân lực
là rất cần thiết.
Số lượng lao động mới phản ánh được một mặt sự
đóng góp về lượng của lao động vào hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp, còn yếu tố làm tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, hạ giá thành lại là
chất lượng lao động. Như vậy, đầu tư nâng cao chất lượng và số lượng lao động
(gọi chung là nguồn nhân lực) luôn luôn được các doanh nghiệp chú ý.
Hiện nay các doanh nghiệp thường đầu tư vào nguồn
nhân lực thông qua các hoạt động sau:
Thứ nhất, đào tạo nguồn nhân lực: trang bị kiến thức phổ
thông, chuyên nghiệp và kiến thức quản lý cho người lao động. Việc đào tạo được
thực hiện ở hai cấp độ:
·
Đào tạo nhân
lực nói chung (đào tạo phổ cập) mục đích của việc đào tạo này nhằm phổ cập
những kiến thức cơ bản cho người lao động để họ có thể có được những hiểu biết
và nắm được những thao tác cơ bản trong quá trình lao động sản xuất. Hình thức
đào tạo này thường đơn giản và tiếp thu phù hợp với nhu cầu phát triển diện
rộng. Đào tạo phổ cập có thể thông qua 2 hình thức:
·
Đào tạo mới: áp
dụng với người lao động chưa có nghề hoặc chưa có kỹ năng lao động đối với nghề
đó.
·
Đào tạo lại: áp
dụng cho những người đã có nghề song nghề này không còn phù hợp với sự phát
triển của doanh nghiệp, hoặc áp dụng trong trường hợp doanh nghiệp thay đổi
công nghệ mới và công nghệ này đòi hỏi những kiến thức và kỹ năng mới.
·
Đào tạo nhân
tài (đào tạo chuyên sâu): mục đích của việc đào tạo này nhằm hình thành nên đội
ngũ cán bộ giỏi, cán bộ đầu ngành trong từng lĩnh vực để họ có đủ năng lực,
kiến thức và khả năng tư duy, suy nghĩ độc lập sáng tạo và làm việc trong những
tình huống khó khăn phức tạp hơn. Đây là lực lượng lao động nòng cốt của doanh
nghiệp và cũng là vũ khí cạnh tranh của doanh nghiệp. Để doanh nghiệp có thể
đứng vững trên thương trường và có những đột phá trong chiến lược kinh doanh
của mình thì đòi hỏi doanh nghiệp phải có được kế hoạch đầu tư cho nguồn nhân
lực này một cách thỏa đáng và có hiệu quả.
Thứ hai: Trích lợi nhuận lập quỹ dự phòng trợ cấp mất
việc làm dùng để cho việc đào tạo công nhân viên do thay đổi cơ cấu hoặc công
nghệ, đào tạo nghề dự phòng cho lao động nữ của doanh nghiệp và bồi dưỡng nâng
cao trình độ nghề nghiệp cho người lao động trong doanh nghiệp, trợ cấp cho
người lao động làm việc thường xuyên trong doanh nghiệp nay bị mất việc làm. Đây cũng chính là một trong những nội dung của
hoạt động đầu tư phát triển nguồn nhân lực.
Thứ ba, lập các quỹ khen thưởng, quỹ bảo hiểm xã hội để
khuyến khích cán bộ công nhân viên không ngừng nâng cao tay nghề, phát huy sáng
kiến... từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Đây chính là biểu hiện của phương pháp kinh tế trong quản lý. Phương pháp này
có tác dụng khuyến khích người lao động hăng say làm việc một cách tự giác với
chất lượng cao nhất.
Thứ tư, lập các quỹ phúc lợi để hỗ trợ người lao động
khi gặp khó khăn, để giúp họ yên tâm sản xuất.
1.2.4
Đầu tư nghiên cứu và triển khai hoạt động khoa học và công nghệ
Phát triển sản phẩm mới và các lĩnh vực hoạt động
mới đòi hỏi cần đầu tư cho các hoạt động nghiên cứu, triển khai, ứng dụng công
nghệ. Đầu tư nghiên cứu hoặc mua công nghệ đòi hỏi vốn lớn và độ rủi ro cao.
Hiện nay khả năng đầu tư cho hoạt động nghiên cứu, triển khai khoa học và công
nghệ của doanh nghiệp Việt Nam
còn khá khiêm tốn. Cùng với đà phát triển kinh tế đất nước và doanh nghiệp,
trong tương lai tỷ lệ chi cho hoạt động đầu tư này sẽ ngày càng tăng, tương ứng
với nhu cầu và khả năng của doanh nghiệp.
Hoạt động nghiên cứu gồm: nghiên cứu thuần túy và nghiên
cứu ứng dụng.
·
Nghiên cứ thuần túy (còn được gọi là nghiên
cứu cơ bản) là việc khảo sát ban đầu nhằm phát minh ra những công nghệ mới,
hoặc sử dụng những nguyên liệu mới. Hình thức đầu tư này đòi hỏi chi phí cao và
khả năng xảy ra rủi ro lớn vì vậy thường chỉ có các doanh nghiệp có tiềm lực
tài chính và có tham vọng là người đi đầu tiên phong trong việc tìm kiếm ra
công nghệ mới thì mới theo đuổi hình thức này.
·
Nghiên cứu ứng
dụng: thường hướng vào giải quyết một số vấn đề đặc biệt hay có mục đích đặc
biệt. Nghiên cứu ứng dụng hấp dẫn hơn đối với doanh nghiệp vì có thể nhìn thấy
triển vọng và trong thực tế cho phép thu hồi vốn đầu tư nhanh hơn. Trong kiểu
nghiên cứu này, các khoa học cơ bản được vận dụng vào các quy trình công nghệ,
vật liệu hay sản phẩm mới.
Hiện
nay đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp thường gắn với chuyển giao công nghệ.
Chuyển giao công nghệ thường được thực hiện thông qua hình thức quan hệ kinh tế
đối ngoại. Quan hệ này có thể trực tiếp (mua công nghệ) hoặc gián tiếp (liên
doanh với các công ty nước ngoài). Người ta quan niệm công nghệ có hai phần:
phần cứng và phần mềm.
Phần cứng: bao gồm máy móc thiết bị, dụng cụ kết
cấu xây dựng nhà xưởng...
Phần mềm: bao gồm con người, thông tin và tổ chức
ü
Con người: là
người phải nắm được kỹ năng sử dụng công nghệ để có thể vận hành nó trong quá
trình sản xuất đem lại hiệu quả nhất. Trong tiền trả công nghệ phải có phần đào
tạo người để quản lý và cũng như vận hành công nghệ đó.
ü
Thông tin: bao
gồm các dữ liệu, thuyết minh dự án công nghệ, mô tả sáng chế, các chỉ dẫn kỹ
thuật, các thông tin điều hành kỹ thuật, điều hành sản xuất...
ü
Tổ chức quản lý
mà chủ yếu là cơ cấu điều hành, phối hợp các hoạt động và giải quyết quyền lợi
giữa các bên có liên quan.
Đầu tư vào khoa học công
nghệ có thể xét đến mấy nội dung sau:
ü
Đầu tư vào hệ
thống máy móc thiết bị, nhà xưởng, cơ sở hạ tầng cho việc nghiên cứu ứng dụng
và triển khai khoa học công nghệ.
ü
Đầu tư cho công
tác phát triển nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ.
ü
Đầu tư xây dựng
tổ chức hệ thống thông tin quản lý phục vụ hoạt động khoa học công nghệ.
ü
Đầu tư thuê
(mua) bản quyền phát minh.
Trong nền kinh tế thị
trường mọi thứ luôn luôn biến đổi và một doanh nghiệp muốn đứng vững trên thị
trường và phát triển bền vững, luôn được người tiêu dùng đón nhận thì doanh
nghiệp đó cũng phải luôn luôn biến đổi theo kịp những đòi hỏi của công nghệ
mới. Muốn vậy doanh nghiệp cần phải có chiến lược đầu tư cho nghiên cứu và ứng
dụng khoa học công nghệ một cách thỏa đáng.
1.2.5
Đầu tư cho hoạt động marketing
Tóm lại việc tạo dựng cho doanh nghiệp thương hiệu
có uy tín có vai trò quan trọng đối với hoạt động sản xuất kinh doanh góp phần
thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của doanh nghiệp. Thương hiệu không chỉ là công
cụ để cạnh tranh mà còn góp phần tạo nên nhân tố ổn định cho phát triển
* Chi phí đầu tư cho hoạt động marketing:
ü
Chi phí dành
cho quảng cáo.
ü
Chi phí cho
hoạt động tiếp thị, khuyến mãi.
ü Chi phí dành cho nghiên cứu thị trường, xây dựng
và củng cố uy tín của thương hiệu.
ü Các chi phí khác.
Hoạt động marketing trong doanh nghiệp có tính
chất phức tạp, đòi hỏi phải có sự chuẩn bị đầu tư cũng như lập kế hoạch chi phí
cho các hoạt động này một cách chi tiết.
1.3 KẾT QUẢ VÀ
HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN TRONG DOANH NGHIỆP
1.3.1 Các chỉ
tiêu phản ánh kết quả của hoạt động đầu tư phát triển trong doanh nghiệp
Đối
với các loại hình doanh nghiệp khác nhau kết quả của hoạt động đầu tư phát
triển phản ánh là khác nhau:
* Đối với doanh
nghiệp làm công tác dịch vụ, sản phẩm là vô hình như lời khuyên của các công ty
tư vấn, sự giải trí của người tiêu dùng thông qua các hoạt động giải trí thì
kết quả của hoạt động đầu tư phát triển chính là số lượng khách hàng đến tư
vấn, đến giải trí; là số lượng các loại hình dịch vụ mà doanh nghiệp đó mở ra
do đầu tư phát triển; …
*
Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ mua bán
kiếm lời thì kết quả của hoạt động đầu tư phát triển chính là số lượng hàng bán
ra; các mặt hàng mà doanh nghiệp kinh doanh, thị trường, thị phần cung cấp sản
phẩm…
*
Đối với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thì kết quả của hoạt động đầu tư
phát triển có thể là số lượng sản phẩm được sản xuất trên 1 công nhân; số lượng
máy móc, thiết bị trên 1 công nhân; đơn đặt hàng của các bạn hàng; số lượng các
đại lý, trung gian cung cấp hàng tiêu thụ…
* Đối với doanh
nghiệp xây dựng thì kết quả của hoạt động đầu tư phát triển là diện tích xây
dựng/1 công nhân thực hiện; số lượng m2 nhà ở, văn phòng/người sử dụng; tổng
diện tích sàn về nhà ở, văn phòng cung ứng ra thị trường…
Kết
quả của hoạt động đầu tư phát triển còn được thể hiện thông qua các chỉ tiêu:
khối lượng vốn đầu tư thực hiện, tài sản cố định huy động và năng lực sản xuất
phục vụ tăng thêm…
- Tỷ lệ vốn đầu tư thực hiện của dự án:
|
Tỷ lệ vốn đầu tư thực hiện của dự án
|
=
|
Vốn đầu tư thực
hiện của dự án
|
|
Tổng số vốn đầu
tư của dự án
|
Chỉ
tiêu này phản ánh mức độ thực hiện vốn đầu tư của dự án
- Tỷ lệ hoàn thành của hạng mục, đối tượng xây
dựng của dự án
|
Tỷ lệ hoàn thành của hạng mục, đối tượng xây dựng
|
=
|
Vốn đầu tư thực hiện của hạng mục, đối tượng xây dựng
|
|
Tổng số vốn đầu tư của hạng mục, đối tương xây dựng
|
Chỉ
tiêu này phản ánh mức độ hoàn thành của từng hạng mục, đối tượng xây dựng của
dự án.
- Tỷ lệ huy động các hạng mục công trình, đối tượng
xây dựng của dự án
|
Tỷ lệ huy động
các hạng mục công trình, đối tượng XD của DA
|
=
|
Tổng các hạng
mục, đối tượng XD trong DA được huy động trong kỳ
|
|
Tổng các hạng
mục, đối tượng XD của DA
|
Chỉ
tiêu này phản ánh mức độ huy động các hạng mục công trình đối tượng xây dựng
của dự án.
- Vốn
đầu tư thực hiện của một đơn vị tài sản cố định huy động trong kỳ
iv:
Vốn đầu tư thực hiện của một đơn vị tài sản
cố định huy động trong kỳ
Ivo:
Vốn đầu tư thực hiện
F:
Giá trị TSCĐ huy động trong kỳ
Chỉ tiêu này càng nhỏ càng tốt nhưng phải luôn lớn hơn 1 mới đảm bảo cho
hoạt động đầu tư ngày càng mở rộng và việc triển khai các kết quả của hoạt động
đầu tư được thuận lợi.
- Mức huy động TSCĐ so với vốn thực hiện
còn tồn đọng cuối kỳ
f: mức
huy động TSCĐ so với vốn đầu tư thực hiện còn tồn đọng cuối kỳ
Ive: Vốn đầu tư được thực
hiện nhưng chưa được huy động ở cuối kỳ
Chỉ
tiêu này càng lớn càng tốt, chứng tỏ tình trạng tràn lan trong thực hiện đầu tư
được khắc phục.
- Mức vốn đầu
tư thực hiện chưa được huy động ở cuối
kỳ so với toàn bộ vốn đầu tư thực hiện
Ie: mức vốn đầu tư thực
hiện chưa được huy động ở cuối kỳ so với toàn bộ vốn đầu tư thực hiện
Chỉ tiêu này
càng nhỏ càng tốt, chứng tỏ việc thi công dứt điểm và nhanh chóng.
- Năng lực sản
xuất phục vụ tăng thêm: là khả năng đáp ứng nhu cầu sản xuất, phục vụ của các
tài sản cố định đã được huy động vào sử dụng để sản xuất ra sản phẩm hoặc tiến
hành các hoạt động dịch vụ theo quy định được ghi trong dự án đầu tư.
1.3.2 Hiệu quả
tài chính hoạt động đầu tư phát triển trong doanh nghiệp
Hiệu
quả đầu tư là phạm trù kinh tế biểu hiện quan hệ so sánh giữa các kết quả kinh
tế - xã hội đã đạt được của hoạt động đầu tư với các chi phí bỏ ra để có các
kết quả đó trong một thời kỳ nhất định.
1.3.2.1 Sản lượng tăng
thêm so với vốn đầu tư phát huy tác dụng trong kỳ Chỉ tiêu
này được xác định bằng việc so sánh sản lượng tăng thêm trong kỳ của doanh
nghiệp với tổng mức vốn đầu tư phát huy tác dụng trong kỳ của doanh nghiệp. Chỉ
tiêu này cho biết 1 đơn vị vốn đầu tư phát huy tác dụng trong kỳ đã tạo ra được
bao nhiêu mức tăng của sản lượng trong kỳ của doanh nghiệp.
1.3.2.2 Doanh thu tăng thêm so với vốn đầu tư phát
huy tác dụng trong kỳ
Chỉ tiêu này được xác định bằng việc
so sánh doanh thu tăng thêm trong kỳ với tổng mức vốn đầu tư phát huy tác dụng
trong kỳ nghiên cứu của doanh nghiệp. Nó cho biết mức doanh thu tăng thêm tính
trên 1 đơn vị vốn đầu tư phát triển phát huy tác dụng trong kỳ .
1.3.2.3
Tỷ suất sinh lời vốn đầu tư
Chỉ tiêu này được xác định bằng việc so sánh lợi nhuận tăng
thêm trong kỳ của doanh nghiệp với tổng số vốn đầu tư phát huy tác dụng trong
kỳ của doanh nghiệp. Chỉ tiêu này cho biết 1 đơn vị vốn đầu tư phát huy tác
dụng trong kỳ của doanh nghiệp đã tạo ra bào nhiêu lợi nhuận tăng thêm.
Hệ số này càng cao càng càng phản ánh được hiệu quả sử dụng
vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp càng cao.
1.3.2.4
Hệ số huy động tài sản cố định
Chỉ tiêu này được xác định bằng việc so sánh giá
trị TSCĐ mới tăng trong kỳ của doanh nghiệp với tổng mức vốn đầu tư được xây
dựng cơ bản thực hiện. Chỉ tiêu này càng cao càng phản ánh doanh nghiệp đã thực
hiện thi công dứt điểm, nhanh chóng huy động được các công trình vào hoạt động,
giảm được tình trạng ứ đọng vốn.
1.3.3 Hiệu quả
Kinh tế - xã hội
1.3.3.1 Mức đóng góp cho ngân sách tăng thêm
Chỉ
tiêu này được xác định bằng cách so sánh tổng mức đóng góp cho ngân sách tăng
thêm trong kỳ của doanh nghiệp với tổng mức đầu tư phát huy tác dụng trong kỳ
của doanh nghiệp. Chỉ tiêu này cho biết 1 đơn vị vốn đầu tư phát huy tác dụng
trong kỳ đã đóng góp cho ngân sách với mức tăng thêm là bao nhiêu.
1.3.3.2 Số chố
việc làm tăng thêm
Chỉ tiêu này được xác định bằng cách
so sánh tổng số chỗ làm việc tăng thêm trong kỳ của doanh nghiệp với tổng mức
vốn đầu tư phát huy tác dụng trong kỳ của doanh nghiệp. Chỉ tiêu này cho biết 1
đơn vị vốn đầu tư phát huy tác dụng trong kỳ của doanh nghiệp đã tạo ra số chỗ
làm việc tăng thêm là bao nhiêu
1.3.3.3 Mức thu nhập tăng thêm
Chỉ tiêu này được xác định bằng cách
so sánh tổng thu nhập tăng thêm trong kỳ của doanh nghiệp với tổng mức đầu tư
trong kỳ. Chỉ tiêu này cho biết 1 đơn vị vốn đầu tư phát huy tác dụng trong kỳ
của doanh nghiệpđã đem lại mức thu nhập tăng thêm là bao nhiêu.
1.4
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN TRONG DOANH NGHIỆP
Doanh nghiệp khi tiến hành các hoạt động đầu tư
phát triển luôn phải xem xét những nhân tố nào là nhân tố ảnh hưởng đến quá
trình đầu tư của doanh nghiệp từ quá trình chuẩn bị đầu tư, đến thực hiện đầu
tư rồi cuối cùng là vận hành các kết quả đầu tư như thế nào. Căn cứ vào các
nhân tố để doanh nghiệp có thể biết được từng nhân tố sẽ tác động như thế nào
đến từng giai đoạn đầu tư, từ đó tìm cách phát huy những tác động tích cực, hạn
chế những tác động tiêu cực để có thể tìm ra phương án đầu tư hiệu quả nhất.
Nhóm nhân tố ảnh hưởng được chia thành 2 nhóm là nhóm nhân tố bên trong và nhóm
nhân tố bên ngoài:
·
Yếu tố thiết bị công nghệ: công nghệ là yếu tố cơ bản đảm bảo cho quá trình
sản xuất đạt hiệu quả cao. Máy móc thiết
bị công nghệ làm tăng năng suất, chất lượng sản phẩm; giảm chi
phí sản xuất từ đó làm giảm giá thành sản phẩm…Máy móc thiết bị của ngành Xây
dựng là các loại cần trục tháp, cẩu bánh xích, xe chở bê tông... Nếu máy móc
thiết bị hiện đại phù hợp với trình độ người sử dụng thì máy được sử dụng hết
công suất thì công trình xây dựng vừa đảm bảo chất lượng và đảm bảo tiến độ thi
công.
·
Yếu tố
nguồn nhân lực: đây là một
trong những yếu tố chính của hoạt
động sản
xuất kinh doanh. Nó được biểu hiện trên hai mặt là số
lượng và chất lượng. Về số lượng là những người trong độ tuổi
lao động và thời gian của họ có thể huy động vào làm việc. Về mặt chất được
thể hiện ở
trình độ khéo
léo của công
nhân, trình độ
quản lý... Hiện nay, nguồn nhân lực của Việt Nam rất dồi dào với cơ cấu
56% thuộc nguồn lao động, 34% dưới độ tuổi lao động và 10% trên độ tuổi lao
động. Và lao động thì ngày càng có trình độ đạt khoảng gần 30% lao động đã qua
đào tạo. Hiện nay ở Việt Nam
cứ 1 lao động có trình độ đại học thì có 10 công nhân kỹ thuật.
·
Yếu tố vốn: Nếu lao động và công nghệ được coi là yếu tố
đầu vào của quá trình sản xuất thì vốn sản xuất vừa được coi là yếu tố đầu vào,
vừa được coi là sản phẩm đầu ra của quá trình sản xuất. Vốn đầu tư không chỉ là
cơ sở để tạo ra vốn sản xuất, tăng năng lực sản xuất của các doanh nghiệp mà
còn là điều kiện để nâng cao trình độ khoa học công nghệ, góp phần đáng kể vào
đầu tư theo chiều sâu, hiện đại hoá quá trình sản xuất. Vốn đầu tư có vai
trò quan trọng đến sự phát triển
của ngành. Tăng vốn đầu tư, mở rộng sản xuất từ đó tạo thêm công ăn việc làm,
tăng thu nhập của người lao động có ý
nghĩa quan trọng trong
tình hình hiện nay của nước ta.
Nguồn vốn đầu tư được chia thành 2 nguồn là nguồn vốn bên trong và nguồn vốn
bên ngoài.
ü
Nguồn vốn bên trong
Khi DN mới được
thành lập thì nguồn vốn chủ sở hữu là vốn điều lệ do chủ DN, các nhà đầu tư góp
vốn, được sử dụng để đầu tư mua sắm các loại tài sản của DN. Trong quá trình
hoạt động nguồn vốn của chủ sở hữu được bổ sung từ kết quả hoạt động kinh doanh
của DN. Các loại hình DN khác nhau sẽ có nguồn vốn chủ sở hữu khác nhau. Đối
với DN Nhà nước thì nguồn vốn ban đầu này chính là do nhà nước đầu tư. Với các
công ty cổ phần thì đây là do các cổ đông đóng góp, mỗi cổ đông là chủ sở hữu
của công ty và chịu trách nhiệm hữu hạn trên số vốn mà mình đã đóng góp. Còn
đối với công ty tư nhân thì chủ DN phải có đủ số vốn pháp định cần thiết để xin
đăng ký thành lập công ty. (Vốn pháp định là số vốn tối thiểu do pháp luật quy
định để thành lập công ty).
Bên cạnh đó
nguồn vốn nội bộ còn được bổ sung từ một số nguồn khác như lợi nhuận không
chia, quỹ đầu tư phát triển, quỹ dự trữ tài chính, thặng dư vốn, thu nhập giữ
lại, vốn khấu hao…. Các công ty dùng phần lợi nhuận sau thuế không dùng để chia
cổ tức cho các cổ đông mà giữ lại để thực hiện tái đầu tư mở rộng sản xuất kinh
doanh.
ü Nguồn vốn bên
ngoài
*
Vốn tín dụng ngân hàng
Có thể nói rằng
nguồn vốn vay ngân hàng là một trong những nguồn vốn quan trọng nhất, không chỉ
đối với bản thân các DN mà còn đối với toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Sự hoạt
động và phát triển của các công ty, các DN đều gắn liền với các dịch vụ tài
chính do các ngân hàng thương mại cung cấp, trong đó có việc cung ứng các nguồn
vốn tín dụng. Trong quá trình hoạt động, các DN thường vay ngân hàng để đảm bảo
nguồn tài chính cho các hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là đảm bảo có
đủ vốn cho các dự án mở rộng hay đầu tư chiều sâu của DN.
* Vốn tín dụng thương mại
Nguồn vốn này
hình thành một cách tự nhiên trong quan hệ mua bán chịu, mua bán chậm hay trả
góp. Nguồn vốn tín dụng thương mại có ảnh hưởng hết sức to lớn không chỉ với
các DN mà cả đối với toàn bộ nền kinh tế. Trong
một số công ty, nguồn vốn tín dụng thương mại dưới dạng các khoản phải trả có
thể chiếm tới 20% tổng số nguồn vốn, thậm chí có thể chiếm tới 40% tổng nguồn
vốn.
* Nguồn vốn do phát hành cổ phiếu
Phát hành cổ
phiếu là một kênh quan trọng để huy động vốn dài hạn cho công ty một cách rộng
rãi thông qua sự liên hệ với thị trường chứng khoán. Ở những nước phát triển
thị trường tài chính là nơi hội tụ những hoạt động tài chính sôi động nhất của
nền kinh tế. Có thể nói: thị trường chứng khoán là cái xương sườn của kinh tế
tự do và là động cơ phát triển chính của kinh tế, huy động vốn đầu tư cho nền
kinh tế. Khi các nhà đầu tư mua chứng khoán của công ty phát hành, số tiền tiết
kiệm của họ được đưa vào kinh doanh, sản xuất. Nhờ thị trường chứng khoán,
thông qua việc phát hành cổ phiếu, DN có thể huy động được nguồn vốn lớn từ các
nhà đầu tư.
* Nguồn vốn do phát hành trái phiếu
Khi một DN có
nhu cầu đầu tư, huy động vốn để triển khai các dự án hoặc thậm chí để trả các
khoản nợ, lúc đó họ có thể phát hành trái phiếu DN. Thông qua việc phát hành trái phiếu, DN có thể
huy động được nguồn vốn lớn từ các cá nhân hay các tổ chức trong nền kinh tế. Từ khi có nghị định mới cho phép tất cả các DN có
thể huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu để phục vụ cho mục tiêu tăng
trưởng kinh tế, và từ khi Việt Nam ra nhập tổ chức thương mại thế giới WTO thì
các DN có thể huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu ra nước ngoài.
·
Đối thủ cạnh tranh
Đối thủ cạnh
tranh của các loại hình doanh nghiệp khác nhau là khác nhau. Mỗi doanh nghiệp
đối thủ cạnh tranh không chỉ là những doanh nghiệp sản xuất cùng loại sản phẩm
với mình mà còn là các doanh nghiệp sản xuất những sản phẩm có thể thay thế
được sản phẩm của mình. Khi thị trường càng phát triển, hàng hóa ngày càng đa
dạng thì sự cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Đối thủ cạnh
tranh của doanh nghiệp xây dựng là các doanh nghiệp hoạt động trong ngành xây
dựng và các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản. Các doanh nghiệp này hiện nay
trên thị trường xuất hiện rất nhiều. Các công ty xây dựng đó trong hoạt động
kinh doanh đã thực hiện hầu hết các mảng dịch vụ: từ thiết kế, cung ứng vật tư,
thiết bị, thi công xây lắp, lắp đặt thiết bị… Vì vậy, khi tiến hành đầu tư đòi
hỏi các doanh nghiệp xây dựng có thể tư vấn cho khách hàng của mình từ khâu
chuẩn bị đầu tư đến khi xây dựng và vận hành; cũng như cách lựa chọn sản phẩm
khi đã hoàn thành chứ không chỉ tập trung xây dựng công trình dự án của mình mà
còn phải tư vấn được cho các chủ đầu khác.
·
Chi phí các yếu tố đầu vào
Các
yếu tố đầu vào của một dự án đầu tư mua sắm,
lắp đặt máy móc thiết bị; bổ sung hàng dự trữ bao gồm: nguyên vật liệu như cát,
đá, sỏi, xi măng, sắt thép, trang thiết bị máy móc, nhiên liệu, phụ tùng vật
tư, lao động… Sự ổn định của các chi phí này quyết định giá thành, tính đều đặn và nhịp nhàng của quá trình khai thác, là yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới hiệu quả của đầu tư. Khi chi phí đầu vào biến động mạnh sẽ ảnh hưởng
rất lớn đến quá trình thực hiện dự án cũng như khó khăn khi vận hành kết quả
đầu tư. Đối với các dự án lớn, thời gian thực hiện đầu tư dài, đôi khi phải
tính toán lại tổng mức đầu tư cho sát với giá thị trường để còn lấy căn cứ mời
thầu cho các hạng mục tiếp theo. Khi lập lại khái toán lại tốn kém thêm chi phí
và nâng cao tổng chi phí so với dự toán ban đầu khá nhiều. Điều này cũng gây
khó khăn cho doanh nghiệp trong quá trình triển khai thực hiện dự án.
·
Chính sách quản lý của Nhà nước
Muốn đầu tư có hiệu quả và thuận lợi thì doanh
nghiệp phải nắm rõ các chính sách hiện hành của nhà nước. Từ luật đầu tư, luật
đấu thầu, luật doanh nghiệp... và các nghị định, thông tư hướng dẫn kèm theo
của Chính phủ và các bộ ngành.
Đối với các dự án có mục tiêu và sản phẩm là khác
nhau thì từng chính sách của nhà nước sẽ có ảnh hưởng khác nhau.
Đối với công ty xây dựng: Sự thay đổi về đường lối
chính sách của Nhà nước và chính quyền địa phương có thể có những tác động đến
hoạt động của thị trường BĐS nói chung và sự đầu tư vào lĩnh vực BĐS nói riêng.
Cụ thể là:
*
Các chính sách có tác động gián tiếp như: sự khuyến khích đầu tư bên ngoài vào
địa phương có thể làm tăng nhu cầu về BĐS qua đó có thể làm cho giá BĐS gia
tăng.
*
Các chính sách tác động trực tiếp như:
ü Chính sách cho phép Việt kiều mua BĐS tại Việt Nam.
ü Chính sách cho phép những người không có hộ khẩu
thành phố được mua nhà tại thành phố.
ü Chính sách tài chính áp dụng đối với những người
được nhà nước giao đất, cho thuê đất...
ü Chính sách tín dụng đối với hoạt động đầu tư vào
lĩnh vực BĐS
ü Các chính sách thuế của Nhà nước đối với BĐS
Ngoài ra còn các yếu tố: Nguồn nhân lực; Hoạt động
sửa chữa, bảo quản, bảo dưỡng và cung ứng vật tư.
